18 Şubat 2015 Çarşamba

Ivan Sergeyeviç Turgenyev


Rus yazın tarihinde büyük bir yere sahip olan İvan Sergeyeviç Turgenyev, 9 Kasım 1918’de Orel’de dünyaya gelir. Rus İmparatorluğunun hâkim olduğu o günlerde Turgenyev’in babası bir süvari albayıdır. Annesi ise oldukça varlıklı bir aileden gelmektedir. Turgenyev’in annesi o yıllarda toprak kölelerini kırbaçlattıracak kadar sert acımasız bir yapıya sahiptir. Annesinin köleleri bu şekilde cezalandırması Turgenyev’i büyük oranda etkileyecektir. Bu durum onun hem edebi kişiliğinin oluşmasını hem de politik görüşlerinin temellini etkileyecektir.
Üniversiteye kadar çeşitli özel okullarda eğitim alan Turgenyev, Moskova ve Petersburg’da felsefe eğitimi alır. Ardından Almanya’ya giderek Berlin Üniversitesi’nde çalışmayalar yapmaya başlayan Turgenyev, dört yıl süreyle burada Yunanca ve Latince öğrenir. Bunun yanı sıra tarih ve klasik filoloji alanında çalışmalar yaparak kendini büyük oranda geliştirir. Daha sonra Rusya’ya döner ve Petersburg Üniversitesi’nin profesörlük sınavını kazanarak profesör unvanını kazanır. 1842 yılında Rus edebiyat eleştirmeni Vassarion Belinski ile tanışır. Bu tanışmanın ardından Turgenyev, farklı bir çevrenin içine girer. O yıllarda Rusya’da oldukça egemen bir sistem olan toprak köleliğine karşı duran bir çevrenin içine giren Turgenyev, bu yıldan itibaren kalemini ciddi olarak yönlendirmeye çalışır. Realist akım ile yazmaya başlayan Turgenyev, bu akımı benimseyerek ”Avcının Notları” adlı öykü kitabını kaleme alır. Turgenyev’in adının duyulmasını sağlayan bu eserinde toprak köleliği, köylerin durumu ve toprak ağalığı gibi önemli konuların işlendiği öyküler bulunmaktadır.

1850 yılında annesinin ölmesi ve yüklü bir miras kalmasından dolayı kendini tamamen yazmaya odaklar ve peşpeşe Rudin, Asilzade Yuvası ve Arefe’yi yayımlar. Turgenyev, Realizm’i Gogol ve Puşkin’den öğrenir. Onların izinden giden Turgenyev, 4 Mart 1852 tarihinde Gogol’un ölümü üzerine bir yazı yazar, ancak yazı nedeniyle tutuklanarak cezaevine yollanan Turgenyev, bir yıl mahkûm yaşar. Hapis cezası biten Turgenyev, bir yıl da polis gözetiminde yaşadıktan sonra 1862 yılında “Babalar ve Oğullar”ı yayımlar. Roman Nihilizm yani Hiççilik akımının ilk romanı olarak kabul edilir. Nihilist akımın bir kurgu metninde kullanılmasını fikri ve bunu roman ile gerçekleştirmesi edebiyat dünyası için büyük bir öneme sahiptir. Turgenyev, daha sonra bir hastalığa yakalanır ve 3 Eylül 1883 tarihinde Paris’te hayata veda eder. Ölmeden önceki arzusu uyarınca naaşı Belinski'nin mezarının yanına gömülür.
Diğer eserleri; Ham Toprak, Duman, İlk Aşk, Tuğbay, Bozkırda bir Kral Lear